Miskraam

Wat betekend vaginaal bloedverlies in het begin van de zwangerschap, wat is een miskraam, wat als een miskraam is vastgesteld?

Een aantal vragen waarop we hieronder een antwoord geven.

Miskraam/bloedverlies eerste trimester

Wat betekent vaginaal bloedverlies in het begin van de zwangerschap?

Bloedverlies in de eerste drie maanden van de zwangerschap kan diverse oorzaken hebben. Veelal is het bloedverlies onschuldig en stopt vanzelf. De helft van het aantal keren dat er bloedverlies optreedt is er sprake van een miskraam. Dit gaat meestal gepaard met menstruatie-achtige of weeën-achtige pijn.

Wat is een miskraam?

Een miskraam is het verlies van een vroege zwangerschap. Bij een normale zwangerschap wordt een vruchtzak aangemaakt met daarin een embryo. Bij een zeer vroege miskraam is al vroeg in de zwangerschap de groei gestopt en is er geen embryo ontwikkeld. Op de (inwendige) echo is dan alleen een vruchtzak zichtbaar. Bij een iets latere miskraam is de groei verder gevorderd en is een embryo zichtbaar, tijdens een( inwendige) echo. Het embryo heeft echter geen hartactie en is meestal kleiner dan verwacht. Een miskraam kan ongemerkt verlopen, of juist gepaard gaan met weinig (bruin) bloedverlies of geringe buikpijn. Gaat de baarmoeder het zwangerschapsweefsel uitdrijven en opent de baarmoedermond zich, dan ontstaan buikkramp en bloedverlies. De kans dat de zwangerschap eindigt, is dan zeer groot. Is het zwangerschapsweefsel volledig uit de baarmoeder gedreven dan verdwijnen de pijn en het bloedverlies en sluit de baarmoedermond zich weer. Soms blijft er echter nog weefsel in de holte van de baarmoeder achter en is de miskraam (nog) niet compleet. Een miskraam kan niet worden tegengehouden of worden voorkomen. Er is dan ook geen behandeling mogelijk.

Wat als een miskraam is vastgesteld?

Je kan kiezen tussen afwachten op het spontane beloop, de miskraam opwekken met behulp van medicatie of het laten weghalen van het zwangerschapsweefsel door middel van een curettage.

Afwachten. Meestal komt een miskraam na het eerste bloedverlies binnen een aantal dagen op gang; soms duurt dit langer, zelfs tot een paar weken. Geleidelijk ontstaat kramp in de baarmoeder en neemt het bloedverlies toe. De pijn verdwijnt vrijwel direct als al het weefsel is uitgedreven. We noemen dit een complete miskraam. Ook het bloedverlies vermindert dan snel en is vergelijkbaar met de laatste dagen van een menstruatie. In totaal kan dit 10 dagen duren, waarvan 2 dagen het dubbele van een gewone menstruatie, eventueel met wat stolsels. Hierna kan je één tot zes weken wat bloedverlies en bruinige afscheiding hebben. Voordelen van afwachten: Je kan er de voorkeur aan geven om het natuurlijk beloop af te wachten bij een spontane miskraam. Het verdriet kan thuis beleefd worden en eventuele complicaties van een curettage worden vermeden. Nadelen van afwachten: Als je besluit om een spontane miskraam af te wachten, overlegt je met de verloskundige of arts tot hoe lang dit medisch verantwoord is. Afwachten tot 12 weken is meestal veilig en heeft geen gevolgen voor een nieuwe zwangerschap. Wel kan het emotioneel zwaar zijn. Eventueel kan later alsnog een curettage nodig zijn. Zwangerschapsverschijnselen kunnen blijven bestaan zolang er zwangerschapsweefsel in de baarmoeder aanwezig is.
Medicatie. De gynaecoloog kan medicijnen (Misoprostol) geven die de miskraam kunnen opwekken. Voordelen van medicatie: de miskraam verloopt net zo als een spontane miskraam. Nadelen van medicatie: Doordat de miskraam opgewekt wordt met behulp van medicijnen heb je kans op meer pijn. Je mag pijnstilling gebruiken: paracetamol (1000 mg. elke 8 uur) en zo nodig Naproxen (500 mg. elke 8 uur). Soms is alsnog een curettage nodig omdat niet al het zwangerschapsweefsel uit de baarmoeder komt.
Curettage. Bij een curettage verwijdert de gynaecoloog via een dun buisje (zuigcurettage) of schrapertje (curette) via de vagina en de baarmoedermond het zwangerschapsweefsel uit de baarmoeder. Dit kan onder algehele narcose plaatsvinden of onder lokale verdoving. Bespreek dit met de gynaecoloog. Voordelen van curettage: Minder onzekerheid dan bij afwachten en de miskraam is min of meer te plannen. Nadelen van curettage: Een curettage is een medische ingreep. Een zeldzaam voorkomende complicatie is het syndroom van Asherman: hierbij ontstaan verklevingen aan de binnenzijde van de baarmoeder. Deze kunnen de vruchtbaarheid nadelig beïnvloeden en moeten door middel van een operatie worden verwijderd in een later stadium. Een enkele keer komt een perforatie voor: het slangetje of de curette gaat door de wand van de baarmoeder. Meestal heeft dit geen gevolgen, maar soms is het verstandig een extra nacht in het ziekenhuis te blijven. Vaak krijg je dan antibiotica. Een andere complicatie is een incomplete curettage, waarbij een restant van de miskraam achterblijft. Dit gedeelte kan alsnog spontaan naar buiten komen maar ook kan het nodig zijn hiervoor een tweede curettage te ondergaan. Als je een Rhesus negatieve bloedgroep hebt en het embryo is minimaal 10 weken oud, dan krijg je een anti-D immunoglobuline injectie.

Na de miskraam

Lichamelijk herstel Het lichamelijk herstel na een spontane miskraam of een curettage is meestal vlot. Het is verstandig met gemeenschap (samenleving) te wachten tot het bloedverlies voorbij is. De vruchtbaarheid wordt door een miskraam niet bemoeilijkt en medisch is het niet nodig te wachten met een nieuwe zwangerschap. De volgende menstruatie treedt na ongeveer vier tot zes weken op.
Emotioneel herstel Na een miskraam kan je een moeilijke tijd hebben. Verdriet, schuldgevoelens, ongeloof, boosheid en een gevoel van leegte zijn veel voorkomende emoties. Het is moeilijk aan te geven hoeveel tijd hiervoor nodig is. Schuldgevoelens zijn bijna nooit terecht. Het is verstandig te praten over je gevoelens met je partner, familie, vrienden of arts.

Wanneer moet je contact opnemen met je verloskundige?

Bij hevig bloedverlies
Bij aanhoudende klachten
Bij koorts (> 38° C)
Bij ongerustheid

Meer informatie kan je vinden op de website van De Verloskundige.

Wil je de ervaring van je miskraam verwerken?
Of had je een buitenbaarmoederlijke zwangerschap? Of misschien een abortus? Ook dan ben je van harte welkom, alleen of met je partner.
Kijk hier wat je kunt doen.